Çin’de başlayan, ölüm vakalarına neden olan, ticarete ve turizme de balta vuran Corona virüs (2019-nCoV) nedeniyle Asya borsaları inişli çıkışlı bir grafik sergiliyor. Zira korkuya kapılan yatırımcılardan peş peşe hisse satışı geliyor.
Çin piyasalarına virüs hapsi
Çin piyasaları, dünyayı teyakkuza geçiren virüs nedeniyle uzatılan yeni yıl tatilin ardından kayıplarla açıldı. Şanghay borsası Shanghai Shenzhen CSI 300’de dün yüzde 9 düşüş gözlendi. Telekomünikasyon, teknoloji ve emtia şirketlerinin hisselerinde erime görüldü. Hisse piyasasında kayıp, 450 milyar dolara yaklaştı
Hong Kong borsaları da dalgalı seyretti. Dow Jones Hong Kong Index yüzde 2-3 azalış, Hang Seng Index ise yüzde 0.10-0.20 artış gösterdi.
Tedirgin hava hâkim
Asya borsalarında da tedirgin bir hava hâkim. Bugünlerde Japonya’nın NIKKEI 225 Index’i yüzde 1-2, Güney Kore’nin KOSPI Index’inde yüzde 0.10-0.20 değer kayıpları söz konusu. Dev firmalar ve fonlar kayıpların artmasından endişe ediyor.
Yuan kritik seviyeyi aştı
2019-nCoV, Çin’in para birimi Yuan’ı da vurdu. Bu para biriminin dolar karşısında gerilemesinin önüne geçilemedi. Dolar/Yuan kuru kritik seviye olan 7’yi geçti. Çin Merkez Bankası, piyasaları rahatlatmak için kısa vadeli faizleri 10 baz puan aşağı çekti. Ayrıca 900 milyar Yuan’ı (129 milyar dolar) dolaşıma soktu.
Kurum, yatırımcıları rahatlatmak için piyasalara 1.2 trilyon Yuan (174 milyar dolar) likidite enjekte edeceği sözü vermişti. Bu miktarın yeterli olup olmayacağı hafta içinde netleşecek.
Öbür taraftan Japon Yeni ve Güney Kore Wonu’nda inişli çıkışlı eğilim sürüyor. Bu eğilim karşısında hayata geçirilecek önlemler merak ediliyor.
Endişeli bekleyiş
Tayvanlı bilim adamlarının Wuhan Corona virüsünü ayrıştırmayı başardıklarını belirtmeleri, Taylandlı doktorların 2019-nCoV belirlenen hastaları iyileştirdiklerini duyurmaları da yatırımcıları rahatlatmaya yetmedi. Nitekim dünyaca ünlü Dow Jones Industrial, Nasdaq, Standard and Poor’s ve Deutscher Aktien Index’te oynaklık devam ediyor.
Borsa İstanbul (BİST) 100 Endeksi ise dünya piyasalarından olumlu ayrışmış vaziyette. Yatay bir eğilim ortaya koyan endeks, 119 bin puan seviyesinin üzerinde.
Yatırımcı güvenli liman arıyor
Corona virüs haberlerinin yayılmasını takiben petrol fiyatı dibe vurdu. Varil fiyatı 56 dolara kadar indi. Altına ise talep arttı. Ons fiyatı bir ara bin 592 doları buldu. Satışların akabinde de bin 576 dolarda dengelendi. Ons altının prim yapmasında yatırımcının güvenli liman arayışı önemli rol oynadı.
Dolar/TL kurunun 5.98 TL’yi geçmesi ise gram altını 304 liraya taşıdı. Bu tabloda virüs paniğinin payı büyük.
Dengeler altüst oldu
Yatırım stratejistleri, Çin’de ortaya çıkan salgının ekonomik dengeleri altüst ettiğini dile getiriyor. Piyasaların toz duman olduğunu dile getiren aynı stratejistler, “Dünya diken üzerinde. 2019-nCoV, Çin dahil pek çok ülkeyi ve fon yönetimini kaygılandırıyor. Bu durum pay ve emtia fiyatlarını da etkiliyor. Şu anda hisse satımı ile dolar ve altın alım eğilimi giderek artıyor” ifadelerini kullanıyor.
Kargolara yakın takip
Dünyayı sarsan Corona virüsün bulaşmaması için gümrüklerde ilave tedbirler alındı. Çin’den ithal edilen ara malların ve sanayi ürünlerinin denetimine odaklanıldı. Gümrük ekiplerine her türlü donanım temin edildi. Ticaret Bakanlığı tarafından bir çalışma grubu da oluşturuldu. Ayrıca Sağlık Bakanlığı’ndan uluslararası kargolarda bir sıkıntı yaşanmayacağına dair güvence alındı.
Yüreklere su serpen açıklama
Türkiye Kargo, Kurye ve Lojistik İşletmecileri Derneği Başkanı Aslan Kut’tan da yürekler su serpen bir açıklama geldi. “Elimizde ne Çin’de ne de başka bir ülkede virüsün kargo ve eşya yoluyla bulaştığına dair teyit edilmiş bir bilgi yok” diyen Kut, şöyle devam etti: “Bununla beraber kargo teslimatlarıyla ilgili henüz tarafımıza tebliğ edilmiş bir değişiklik mevcut değil. Yetkili mercilerden herhangi bir bildirim olursa teslimatlarla ilgili ivedilikle gerekli değişiklikler yapılacaktır. Türkiye’ye Çin’den gelen veya Türkiye’den Çin’e gönderilen postalar için gümrük mevzuatımızın gerektirdiği tedbirler devam etmektedir. Bu konuda daha detaylı bilgi ihtiyacı olan vatandaşlarımızın yetkili mercilerin yayınlarını takip etmelerini ve asılsız bilgilerle değil, yetkililerin sözlerine itimat etmelerini önemle rica ederiz.”
Devleşen sektörler virüsün pençesinde sallanıyor
2019-nCoV’dan dolayı Çin’in bazı bölgelerinde üretim durduruldu. Büyük projeler askıya alındı. Çin’i Avrupa’yla birleştirecek Kuşak Yol ve İpek Yolu projelerinin ise virüsten olumsuz etkileneceği öngörülüyor. Kuşak-Yol’la Wuhan’dan her sene bin trenin Almanya’ya gitmesi amaçlanıyor. İpek Yolu’yla da Asya-Avrupa ticaretinin arttırılması planlanıyor. Ölümcül salgın, akıllı telefon pazarını da daraltıyor. Öyle ki Apple tarafından Iphone sevkıyatı sınırlandı. Iphone 9 ve Iphone SE 2’nin tedarik sayısı kısıtlandı. Pek çok mağaza ve satış noktası ise kepenk kapattı. Buna bağlı olarak Çin’de akıllı telefon satışları yüzde 50 azaldı.
Ali Baba, 14 Şubat’ta hayal kırıklığı yaşayabilir
11.11 çıgınlığının mucidi olan Ali Baba, son kampanyalarında kasasına koyduğu milyarlarca doları şubat ayında Corona virüs sebebiyle koruyamayacak hale geldi. E-ticaret platformu, 11 Kasım’ı yılın en uğurlu günü olarak lanse etmiş; tüketicilere satın alma psikolojisi aşılamıştı. 11.11 kampanyaları alışveriş trafiğini attırmış, Alibaba.com’un gelirlerine gelir eklemişti. Virüs haberlerinin platformun 14 Şubat kampanyalarına da darbe vurabileceği, müşterileri başka online kanallara yöneltebileceği öngörülüyor.