Faiz haramdır
Câbir (r.a.) diyor ki:
Rasûlullah (s.a.) faiz yiyene, yedirene, kâtibine ve şahitlerine lânet etti ve "onlar müsâvidirler" buyurdu.
AÇIKLAMA
Faiz (ribâ), "borç verilen bir parayı veya malı belli bir süre sonunda belirli bir fazlalıkla, yahut borç ilişkisinden doğan ve süresinde ödenmeyen bir alacağa ek vade tanıyıp bu süreye karşılık onu fazlalıkla geri almanın veya bu şekilde alınan fazlalığın adıdır."
Faiz yemek büyük günahlardandır, her çeşidi ile yazının da çoğunun da haram olduğu ittifak konusudur. Allah
Teâlâ şöyle buyurur:
"Faiz yiyenler (kabirlerinden), şeytan çarpmış kimselerin cinnet nöbetinden kalktığı gibi kalkarlar. Bu hal onların "Alım Satım tıpkı faiz gibidir" demeleri yüzündendir. Halbuki Allah alımsatımı helâl, faizi haram kılmıştır. Bundan sonra kime Rabbinden bir öğüt gelir de faizden vazgeçerse, geçmişte olan kendisinindir ve artık onun işi Allah'a kalmıştır. Kim tekrar faize dönerse, işte onlar cehennemliktir, orada devamlı kalırlar. Allah faizi tüketir (faiz karışanmalın bereketini giderir), zekat ve sadakaları ise bereketlendirir. Allah küfürde ve günahta israr eden hiç kimseyi sevmez."
Faiz yasağının temelinde kâr-zarar riskine iştirak etmeden ve herhangi bir emek sarf etmeden sırf para kullanılarak para kazanma mevcuttur. Oysa para bir mübâdele (değişim) aracıdır. Para karşılığında yani, para kullanılarak para kazanmak meşru değildir. Bu itibarla, müslüman tüccarın teşebbüs riskine kat lanmadan ve emek sarfetmeden gelir sağlaması düşünülemez, düşünülmemelidir. Bu yolla gelir sağlamak iştah arttırıcı tatlı fakat öldürücü-zehirliyiyeceklerle beslenmeye benzemektedir.
Bundan dolayı Rabbimiz şöyle buyurur:
"Ey iman edenler! Allah'tan korkun.Eğer gerçekten inanıyorsanız mevcut (geride kalan) faiz alacaklarınızı terkedin. Şayet (faiz hakkında söylenenleri) yapmazsanız, Allah ve Rasûlü tarafından (faizcilere karşı) açılan savaştan haberiniz olsun. Eğer tevbe edip vazgeçerseniz, sermayeniz sizindir; ne haksızlık etmiş ne de haksızlığa uğramış olursunuz."
Faiz, kapitalist iktisadî sistem için olmazsa olmaz görülür. İslâmiyeti yeteri kadar öğrenmemiş, onun hüküm ve hikmetlerinden habersiz yetişmiş bazı ekonomistler de kapitalist teorisi savunurlar. Gerçekte ise faizsiz ekonomi mümkündür. Muhtelif ülkelerde faaliyet gösteren özel finans kurumları ve İslâm bankacılığı tecrübeleri de bunu göstermektedir. Şüphesiz bu tür faaliyetlerin daha verimli ve daha basarılı hale gelmesi, çağdaş iktisatteorileri yanında, İslâm'ın iktisadî,ictimaî ve ahlâkî nizamını yüksek seviyede öğrenen "müslüman adam"ların yetişmesine bağlıdır.
Faiz yasağının elbette birçok sebep ve hikmetleri vardır. İşsizliği arttırmasi, sun'î fiyat artışına yol açması, yardımlaşma, dayanışma, sevgi, merhamet ve şefkat gibi insanî-ahlâkî evrensel değerleri zayıflatması, bencilliği körükleyip para ve nüfuz kazanma hırsını kamçılaması, hemen akla gelen sebep ve hikmetler arasındadır.
Faizin ortadan kaldırılmasıyla güçlü olan zayıf olanı ezemeyecek ve malî sıkıntıdan dolayı bunalmış olan bir kim senin durumu istismar edilemeyecektir. İktisâdî faaliyetlerin faizsiz yürütülür mesini isteyen Allah ve Rasûlü, karz-ı hasen (sırf Allah rızasını gözeterek ödünç vermek) müessesesi işletilerek güç durumda olan insanın ihtiyaçlarının karşılanmasını ve onun ruhen rahatlatılmasını teşvik etmiştir.
