Tarih

İlk şehit Türk pilot Yüzbaşı Fethi Bey kimdir?

İlk şehit Türk pilot Yüzbaşı Fethi Bey kimdir? Tayyareci Fethi Bey'e yazılan şiirler...

Türk havacılık tarihinin ilk şehit pilotu Yüzbaşı Fethi Bey kimdir? Tayyareci Fethi Bey' yazılan şiirler...

Mehmet Fethi Bey, Milâdi 1887 (Rûmî 1303) yılında Ayazpaşa/İSTANBUL’ da doğdu. İlkokulu Firuzağa İlkokulu’nda, orta tahsilini ise Salıpazarı Fevziye Ortaokulu’nda yaptıktan sonra 1901 yılında Deniz Çarkçı Lisesi’ne girmiştir. Buradan 1908 yılında Bahriye Mektebi'nden mezun olan Mehmet Fethi Bey, Çarkçı Üsteğmen rütbesiyle fabrikaya tayin edilmiştir.

1910 yılında Hamidiye Kruvazöründe motor çarkçısı olarak görevlendirilmiş, ardından 1911 yılında silah tamir fabrikasına atanmıştır. Burada yaklaşık bir yıl görev yaptıktan sonra uçak makinisti olarak yetiştirilmek üzere 3 Temmuz 1912 tarihinde İngiltere’ye eğitime gönderilmiştir. Ancak uçuculuk konusunda büyük bir yeteneğe sahip olduğunun anlaşılması üzerine Üsteğmen Mehmet Fethi Bey, makinist eğitimi yerine pilotaj eğitimine alınmıştır. Eğitim gördüğü sıralarda Balkan Savaşı’ nın çıkması nedeniyle pilotaj eğitimini tamamlayamadan yurda dönmüş ve Fen Kıt’aları Genel Müfettişliği’nde (Kıtâat-ı Fenniye Müfettiş-i Umûmîliği) pilot olarak görevlendirilmiştir.

Mesleğinde ilerlemek için 1911 yılında gittiği İngiltere Bristol Uçak Fabrikası'nda aldığı havacılık eğitiminden dönünce yüzbaşılığa yükseldi. Bir süre İstanbul'da çeşitli gösteri uçuşları gerçekleştirdi.
Tayyareci Fethi Bey ve yardımcısı Sadık Bey MUAVENET-İ MİLLİYE isimli BLERIOT XI/B, uçağı ile İstanbul-İskenderiye uçuşunu gerçekleştirmek için 8 ŞUBAT 1914 de uçuşuna başladı.

Konya, Ulukışla, Adana, Humus ve Şam üzerinden İskenderiye'ye uzanan bir hava yolculuğunu gerçekleştirmek isterken Şam'ın Taberiye ilçesi şimiriye bucağı yakınlarında düşerek Türk havacılık tarihinin ilk şehidi oldu. Mezarı Şam yakınlarında Selahattin Eyyubi Türbesi'ndedir...

Fethi Bey'in hedefine varamadan kazadan ölmesi, o günlerde ülke çapında büyük üzüntüye yol açmıştı.Muğla'nın Meğri kasabasına Fethiye adının verilişi deTayyareci Fethi Bey'in ölümünün yarattığı üzüntüden dolayıdır.

Ayrıca bu nedenle  hakkında şiirler ve şarkılar yazılmıştır.

Tayyareci Fethi Bey için şu dizeler yazıldı;

"Aslan uçtu" diye söylenir methi;
Bu kutsal toprağın çocuğu Fethi..
Kahrolur darbanla elbet her zaman
Olursa bakış yan ve maksat eğri;
Bak; Fethiye oldu sayende Meğri,
Kartalım! gölgende hürdür bu vata

                           Behçet Kemal Çağlar(şiir)

Telli turnam gibi çıktın yuvadan,
Dedi o saklar, kötü gözden yaradan,
Dedim saklar, kötü gözden yaradan,

Yine akşam oldu ezan sesi var,
Bülbüllerin güle karşı yeisi var,
Bülbüllerin güle karşı yeisi var,

O yavrumun benden gayri nesi var,
O yavrumun benden gayri nesi var,
Ağla annem, ağlamanın yeridir,
Tayyareden düşen oğul Fethi'dir.

                      Sebilci Hafız Hüseyin Efendi (1914) (beste)