Tomris Hatun kimdir?
Tomris, Tomyris Türkçe karşılığıyla temir (demir) anlamına gelmektedir. MÖ 6. yy'da yaşadığı sanılan Saka kraliçesidir.
Saka Devleti (bazı kaynaklarda İskitler) Orta Asya’nın bir bölümü, Avrupa’nın doğusu ve Karadeniz’in kuzeyinde kurulmuş bir devlettir. Ahameniş (Pers) Devleti’nin kurulmasıyla birlikte bu göçmen topluluğun varoluş mücadelesi başlamıştır. Tomris Hatun, ılımlı bir politika izlemesine ve savaşa yanaşmamasına rağmen Perslerin Saka topraklarına ataklarının sonu gelmiyordu.
Sakalar bu akınlar karşısında geriye çekilmekte, tarlaları yakmakta ve su kuyularına zehir koymaktaydı. Bu stratejiyle başa çıkamayan ve kovalamacadan bıkan Pers hükümdarı Kiros ve askerleri sürekli geri dönmek durumunda kalıyordu. Bunun üzerine Kiros, Tomris Hatun’un kendisiyle evlenmesi halinde saldırılara son vereceğini bildirse de teklifi reddedildi.
Sakalar ve Perslerin Büyük Savaşı:
Pers İmparatoru Büyük Kiros hiç durmadan Saka topraklarına akın ediyordu.
Ancak yakılmış topraktan başka bir şey bulamıyordu çünkü Sakalar sürekli geri çekiliyorlar ve savaşa uygun bir an, bir mevzi bekliyorlardı. Bu koşullar gerçekleşmeyince savaşa girmiyorlardı.Oldukça zeki ve güçlü bir hükümdardı.
Sakaları kovalamaktan bıkan Büyük Kiros, İran'a geri dönmek zorunda kalıyordu. Bir süre sonra kendisine tabi olması ve kendisiyle evlenmeyi kabul etmesi karşılığında Tomris Hatun ile uğraşmayacağını vadetti. Tomris Hatun bunun bir oyun olduğunu biliyordu ve teklifi reddetti.
Büyük Kiros, büyük bir ordu toplayarak tekrar Saka topraklarına girdi. Bu orduda savaş için eğitilmiş yüzlerce köpek de vardı. Tomris Hatun artık kaçmanın yarar sağlamayacağını anlayıp uygun bir alan seçip Büyük Kiros'un ordusunu beklemeye başladı. İki ordu, aralarında birkaç kilometre kalacak bir biçimde mevzilendi.
Kirus iki ordunun arasında bir çadır kurdurmuştur. İçinde güzel kızlar, yiyecekler ve şarap bulunan çadıra ansızın saldırı düzenlemiştir. Tomris Hatun'un oğlu ve beraberindeki kuvvetler, içerideki birkaç Pers'i öldürüp eğlenceye dalmışlardır. Ancak birkaç saat sonra bir baskın düzenleyen Pers kuvvetleri, çadırı basıp Tomris Hatun'un oğlu da olmak üzere içerideki Sakaları öldürmüşlerdir.
Tomris Hatun oğlunun ölümüne çok üzülür ve intikam arzusuyla dolup taşar...
Yemin ederek şöyle söyler: "Kana susamış Kirus! Sen oğlumu mertlikle değil, o içtikçe zıvanadan çıktığın şarapla öldürdün. Ama güneşe yemin ederim ki seni kanla doyuracağım!"
TOMRİS HATUN, ALPER TUNGA'NIN YEĞENİ
Savaş çetin geçti. Amcası Alp Er Tunga’yı kahpece zehirlemeleri, çokça Türk öldürmeleri nedeniyle başlayan Türk-Acem düşmanlığıyla nefretini, yeni ölen oğlunun acısını, milletine ve yurduna duyduğu sevgisini birleştirip bu çarpışmaya bizzat dâhil olan Tomris Hatun ve Acemler arasında çok sert bir savaş oldu. Ertesi gün yapılan savaşı Sakalar kazanır. Ok atmakta usta olan ve savaş arabalarını büyük ustalıkla kullanan Sakalar, savaş köpeklerine rağmen Persleri bozguna uğratır. Ölenler arasında Pers kralı Büyük Kiros da vardır.Tomris Hatun sözünde durur